Naturalny pszczeli przysmak, jakim jest miód od pszczelarza to fenomenalne źródło witamin i minerałów, aminokwasów i enzymów. Stosując już łyżeczkę miodu dziennie szybko zauważymy wzmocnienie organizmu. Wszystko pięknie…. ale pod warunkiem, że spożywany miód to naprawdę produkt najwyższej jakości, nie podrobiony syropem cukrowym i nie sfermentowany. Czy miód od pszczelarza może się popsuć? Oczywiście, że tak! Sprawdzamy, co zrobić, aby do tego nie dopuścić i jak postępować, gdy przytrafi nam się felerny egzemplarz.
Kiedy miód może się zepsuć?
Naturalny miód od pszczelarza zazwyczaj się nie psuje – posiada naturalne zabezpieczenia, do których należy m.in. nadtlenek wodoru, który w śladowych ilościach występuje w miodzie. Naturalny miód pszczeli ma właściwości grzybobójcze i bakteriobójcze. Znane są wykopaliska archeologiczne, które udowadniają, że miód pszczeli może przetrwać jako doskonałej jakości produkt nawet przez tysiące lat – takiego odkrycia dokonano m.in. w Gruzji w 2012 r., gdzie odkryto miód sprzed 5500 lat. Czasem zdarza się jednak, że nawet najwyższej jakości miód ulegnie procesowi fermentacji – zwykle dotyczy to pierwszych, wiosennych miodów i tych późno podbieranych. Miód może ulec zepsuciu np. wtedy, gdy jest zbyt wcześnie podebrany i zawiera w sobie zbyt dużo wody – wtedy zamknięty w szczelnie zakręconym słoiku zaczyna fermentować. Najczęściej fermentującym gatunkiem miodu jest miód rzepakowy, który zawiera w sobie najwięcej cukrów.
Jak rozpoznać zepsuty miód?
Sfermentowany miód można rozpoznać nie tylko po smaku, ale przede wszystkim po zapachu i wizualnie. Smak sfermentowanego miodu od razu zapamiętamy: jest lekko ostry i kojarzy się z owocowym, drożdżowym posmakiem. Taki zepsuty miód ma też lekko kwaśny, drożdżowy lub octowy zapach a w słoiku można zauważyć charakterystyczną pianę, która z biegiem procesów fermentacyjnych zwiększa swoją objętość. Sfermentowany miód, który w porę nie zostanie zauważony może nawet wylewać się ze słoika.
Dlaczego miód fermentuje?
Procesy fermentacyjne dotyczą zwykle miodów niedojrzałych lub podrobionych. Szczególnie ważna jest zawartość wody w miodzie – procentowa zawartość wody w miodzie jest nawet regulowana przez przepisy i nie powinna wynosić więcej niż 20%. Miody niedojrzałe są podbierane wtedy, gdy powstający w ulu miód nie zostanie odpowiednio odparowany przez pszczoły. Niedoświadczeni pszczelarze mogą mieć czasem problem z określeniem, czy miód nadaje się już do wirowania, dlatego warto szukać sprawdzonych miodów pochodzących od pszczelarzy z dużym doświadczeniem.
Po czym rozpoznać prawdziwy miód?
Prawdziwy miód o najlepszych walorach zdrowotnych, który nie powinien sfermentować można rozpoznać przede wszystkim po tym, że krystalizuje. Wbrew powszechnej opinii naturalny miód pszczeli krystalizuje – prędzej czy później, niezależnie od gatunku. Fermentacja o wiele częściej dotyczy miodów w formie płynnej.
3 ważnych rzeczy, o których trzeba pamiętać, aby nie dopuścić do zepsucia się miodu
Zakup u pewnego dostawcy
Smakoszom miodu polecamy zaopatrywanie się w miód w sprawdzonych pasiekach lub w sklepach pszczelarskich, które współpracują od lat z tymi samymi pszczelarzami. Zakup miodu w przypadkowym miejscu może zwiększyć ryzyko zakupu miodu, który sfermentuje lub jest produktem o małej zawartości składników odżywczych – aby uatrakcyjnić swoje produkty niektórzy sprzedawcy miodu decydują się na mieszanie go z syropem cukrowym lub sokiem owocowym, co prowadzi do utraty wartości naturalnego miodu pszczelego.
Przechowywanie miodu
Miód z pasieki powinien być przechowywany w odpowiednich warunkach. Zbyt wysoka temperatura lub wilgotność powietrza może doprowadzić do rozpoczęcia procesów fermentacyjnych. Najlepiej byłoby stworzyć takie warunki do miodu, aby był przechowywany w temperaturze 8-10⁰C w zacienionym miejscu, w szczelnie zakręcanym słoiku. Szczelne zamknięcie miodu jest ważne, ponieważ miód jest higroskopijny i chłonie z otoczenia nie tylko wodę, ale także i obce zapachy. Przechowywanie miodu w odpowiednich warunkach pozwala utrzymać jego właściwości nawet przez kilka lat.
Spożywanie miodu
Chociaż podjadanie miodu prosto ze słoika to prawdziwa przyjemność warto jednak z niej zrezygnować, aby dłużej cieszyć się właściwościami naturalnego miodu pszczelego. Miód najlepiej dozować dedykowanym nabierakiem lub drewnianą łyżką, koniecznie suchą i używaną do nabierania miodu tylko raz. Umieszczenie w słoiku łyżeczki, która miała wcześniej kontakt np. ze śliną może prowadzić do przeniesienia do słoika bakterii a zatem do rozpoczęcia procesów psucia się miodu.
Co można zrobić ze sfermentowanym miodem?
Masz w domu miód, który sfermentował? Sprawa nie jest jeszcze zamknięta! Sfermentowany miód nie jest szkodliwy dla zdrowia, ale jest po prostu niesmaczny. Można go wykorzystać przede wszystkim do domowych nalewek i miodów pitnych, którym zupełnie nie przeszkadza aromat sfermentowanego miodu. W przepisach na domowe alkohole najczęściej i tak są używane drożdże, dzięki którym wytwarza się alkohol.
Artykuł przygotowało Centrum Pszczelarskie Łukasiewicz, sklep pszczelarski zajmujący się sprzedażą sprzętu, akcesoriów i wyrobów pszczelarskich |